سخن سردبیر

سخن سردبیر

نویسنده

دانشجوی کارشناسی محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

گوشتخواران در طول تاریخ همواره با انسان در ارتباط و تکاپو و در کانون توجه بوده‌اند. امروزه نیز به دلیل جذابیت، برجسته بودن، در خطر انقراض بودن و اثر اکولوژیکی بالا در اکوسیستم در صدر جدول توجهات هستند. لوگوی سازمان جهانی بودجه حیات وحش یک پاندا است، همچنن لوگوی موسسه WWF که به تامین بودجه پروژه‌های حفاظتی در  Ruffordکشورهای در حال توسعه مشغول است نیز یک ببر است و بسیاری از لوگوها و تبلیغات دیگر نیز از جذابیت گونه‌های راسته گوشتخواران برای جلب توجه بهره می‌گیرند.
در میان گوشتخواران، 15 میلیون سال از تکامل و حضور گربه سانان در کره زمین می گذرد و یوزپلنگ به شکل امروزی‌اش تنها 200 هزار سال است که بر روی کره زمین سکنی گزیده است و هنوز برای آن که به طور طبیعی بخواهد منقرض شود زمان بسیار زیادی وجود دارد (گونه‌ها به طور طبیعی پس از 5 الی 10 میلیون سال منقرض می‌شوند). در حالی که انسان به شدت به روند انقراض گونه‌ها شتاب داده و بسیاری از گونه‌ها که از نقطه نظر تکاملی مدت زیادی از پیدایش آن‌ها در زمین نمی‌گذرد را به سمت لبه پرتگاه انقراض هُل می‌دهد.
یوزپلنگ آسیایی که روزگاری در 16 کشور از جنوب غرب تا مرکز آسیا و تا افغانستان پراکنش داشته است، امروزه از محدوده جغرافیایی 15 کشور محو شده و تنها در کشور ایران باقی مانده است و وظیفه سنگینی را بر دوش ما گذاشته است. چرا که چشم امید دنیا برای حفظ این زیرگونه به کشور ایران است. این در حالی است که شرایط تحریم و کمبود بودجه پروژه‌های حفاظتی را با مشکلات جدی‌ای رو به رو می‌کنند.
روز 9 شهریور بهانه‌ای است برای یادآوری ارزش و اهمیت یوزپلنگ آسیایی به ایرانیان و شناخت بیشتر آن توسط جامعه، برای یادآوری وظیفه‌ای که بر دوش ما است. این فعالیت سمبلیک که یک روز را به اسم یک گونه اختصاص دهند محدود به گونه یوزپلنگ نمی‌شود و گونه‌های مختلف در خطر انقراض در سرتاسر دنیا بعضاً یک روز به اسم خود دارند تا توجه جهانیان به آن‌ها جلب شود و به فراموشی سپرده نشوند، همچنین این روز‌های سمبلیک فرصتی باشند برای جذب بودجه‌های محدود حفاظتی برای گونه‌های مورد نظر. ایران به عنوان آخرین مأمن و پشتیبان جمعیت زیرگونه آسیایی یوزپلنگ در کانون توجه است. اگر این گربه سان در ایران منقرض شود، سومین گربه سانی است که در طی یک قرن اخیر پس از شیر آسیایی و ببر خزر در ایران منقرض خواهد شد. لذا وظیفه ما به عنوان زیست شناسان حفاظت این است که تا آخرین لحظه ناامید نشده و برای نجات یوز تلاش کنیم.
تا چند پیش در بین متخصصین، اعتبار خارجی‌ها (هرچند غیر متخصص در آن حیطه) از متخصصین ایرانی بالاتر بوده است، در حالی که متخصصین ایرانی در بیابان ها و به صورت تجربی و عملگرایانه برای شناخت و حفاظت بهینه‌تر یوز تلاش می‌کردند، همچنین در تصمیم گیری‌ها نیز نظر خارجی‌ها همیشه ارجح‌تر شمرده می‌شد و مبنای تصمیم گیری قرار گرفته اند.
لذا در این ویژه نامه سعی شده است تا بر مبنای تخصص از نظر محققین ایرانی که سابقه پژوهشی در جنبه‌های مختلف یوزپلنگ را داشته‌اند استفاده شود. محققینی که بعضاً سوابق اجرایی و پژوهشی قوی‌تری از متخصصین خارجی داشته و دارند. همچنین با کنار هم قرارگیری نظرات مختلف که گاها می‌توانند مخالف هم باشند، می‌توان به یک اجماع رسید. در این برهه بیش از هر زمانی نیاز به فعالیت است. ما حق نداریم در این شرایط ناامید شویم.
به امید آن که دشت‌ها و کوهپایه‌های میهن‌مان سالیان سال پذیرای یوزپلنگ و طعمه‌هایش باشند.



عنوان مقاله [English]

Editor's note

نویسنده [English]

  • Danial Nayeri
Environmental undergraduate student, Faculty of Natural Resources, University of Tehran
چکیده [English]

Carnivores have historically been in constant contact with humans. Even today, due to its attractiveness, prominence, extinction, and high ecological impact on the ecosystem, they are at the top of the table. The World Wildlife Fund logo is a panda, as is the WWF logo, which is funded by development projects in Rufford, a tiger, and many other logos and advertisements are used to attract carnivorous species to attract attention.
Among carnivores, 15 million years have passed since the evolution of cats on Earth, and the cheetah, as it is today, has only lived on Earth for 200,000 years and still has a long way to go before it can become extinct. There are species (species that become extinct after 5 to 10 million years). While humans are rapidly accelerating the extinction of species, they are pushing many species that do not evolve long before they evolve to the edge of the extinction precipice.
The Asian cheetah, which was once distributed in 16 countries from southwest to Central Asia to Afghanistan, has now disappeared from the geographical range of 15 countries and remains only in Iran and has placed a heavy burden on us. Because the eyes of the world are hoping to keep this subspecies to Iran. At the same time, sanctions and budget shortages are putting serious problems on conservation projects.
9th of Shahrivar is an excuse to remind the Iranians of the value and importance of the Asian cheetah and to make it more recognizable by the society, to remind us of our duty. This symbolic activity of naming a day as a species is not limited to cheetahs, and various endangered species around the world sometimes have a day in their name to draw the world's attention to them and not to be forgotten, as well as these days. Symbolically, they are an opportunity to attract limited protection budgets for the species in question. As the last safeguard and supporter of the Asian subspecies of cheetah, Iran is in the spotlight. If this cat-like species becomes extinct in Iran, it will be the third Sunny cat to become extinct in Iran in the last century after the Asian lion and the Caspian tiger. So our job as conservation biologists is to not give up until the last minute and try to save the cheetah.
Until recently, foreign creditors (albeit non-experts in the field) were higher than Iranian experts, while Iranian experts in the deserts experimentally and pragmatically sought to better identify and protect the cheetah, as well as in the decision. External considerations have always been preferred and have been the basis for decision-making.
Therefore, in this special issue, an attempt has been made to use the opinion of Iranian researchers who have a research background in various aspects of cheetahs based on their expertise. Researchers who sometimes have stronger executive and research backgrounds than foreign experts. It is also possible to reach a consensus by juxtaposing different views, which can sometimes be contradictory. At this point, more activity is needed than ever. We have no right to be disappointed in this situation.
Hoping that the plains and foothills of our homeland will welcome the cheetah and its prey for many years to come.