تحولات کمی مناطق تحت حفاظت‌ در ایران

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسنده

گروه آموزشی محیط زیست طبیعی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

در حال حاضر، ۱۱.۸ درصد از مساحت ایران تحت پوشش مناطق حفاظت‌شده قرار دارد که نشان از گسترش قابل‌توجه این نواحی طی چند دهه گذشته دارد. روند ایجاد مناطق حفاظت‌شده در ایران، از سال ۱۳۳۵ با تصویب قانون کانون شکار آغاز شد و تا تشکیل سازمان حفاظت محیط‌زیست در سال ۱۳۵۱ و تصویب قوانین جامع‌تری در سال‌های پس از آن، ادامه یافت. امروزه، این مناطق به چهار طبقه اصلی شامل پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه‌های حیات وحش و مناطق حفاظت‌شده تقسیم می‌شوند. همچنین، ایران دارای مناطقی با اهمیت بین‌المللی نظیر تالاب‌های ثبت‌شده در کنوانسیون رامسر و ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره است. با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در توسعه این مناطق، چالش‌هایی همچون کمبود منابع، تخریب زیستگاه‌ها و ضعف مشارکت عمومی، ضرورت بازنگری در شیوه‌های مدیریتی و تقویت همکاری‌های بین‌المللی را برجسته می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Quantitative Evolution of Protected Areas in Iran: A Historical and Strategic Perspective

نویسنده [English]

  • Azin Saeedinasab
Department of Natural Environment, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Currently, 11.8% of Iran’s land is designated as protected areas, reflecting a significant expansion over recent decades. The establishment of these zones began in 1956 with the approval of the Hunting Association Law and evolved into the foundation of the Department of Environment in 1972, followed by more comprehensive environmental legislation. Today, protected areas in Iran fall into four major categories: national parks, natural monuments, wildlife refuges, and protected zones. Additionally, Iran hosts internationally recognized sites, including Ramsar wetlands and biosphere reserves. Despite remarkable progress, ongoing challenges such as resource limitations, habitat degradation, and limited public involvement underline the need for innovative management, enhanced governance, and stronger international cooperation to ensure long-term sustainability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Protected Areas
  • Biodiversity
  • Department of Environment
  • National Parks
  • Wetlands
  • Biosphere Reserves
  • Nature Conservation